Foto: UWV
In 2023 groeit het aantal banen in regio Zaanstreek/Waterland nog, maar in 2024 valt de banengroei bijna stil, dat blijkt uit een analyse van UWV. Door vergrijzing en de mismatch tussen werkgevers en werkzoekenden blijft de arbeidsmarkt voorlopig krap. Hoewel er beroepen zijn waarin al langere tijd veel werk is te vinden, lukt het niet iedereen die het wil om aan het werk te komen en zijn er 21.000 mensen die (meer uren) zouden willen werken.
Minder banengroei in 2023 en 2024
Tussen 2020 en 2022 groeide het aantal werknemersbanen in regio Zaanstreek/Waterland met 4.700. In 2023 koelt de arbeidsmarkt in regio Zaanstreek/Waterland af. Volgens de prognose van UWV komt de banengroei hierdoor in een lagere versnelling en valt bijna stil in 2024. In de financiële dienstverlening, industrie en transport & logistiek zal het aantal banen in 2024 krimpen, terwijl het aantal banen in de ICT, horeca en zorg & welzijn nog wel groeit.
Zoektocht naar personeel blijft
Halverwege 2022 piekte het aantal vacatures in Nederland tot het hoogste niveau sinds 1997. Sindsdien daalt het aantal vacatures. Aan het eind van het tweede kwartaal van 2023 stonden in regio Zaanstreek/Waterland 6.100 vacatures open. Dat zijn er minder dan een jaar eerder, maar nog altijd veel meer dan eind 2019, voor de coronacrisis. De spanning op de arbeidsmarkt is iets lager dan een jaar geleden. Toch blijft het in veel beroepen moeilijk om personeel te vinden.
Regio Zaanstreek/Waterland vergrijst
Vergrijzing heeft gevolgen voor de arbeidsmarkt. Geleidelijk schuiven 75.500 inwoners van 50 tot 65 jaar de komende jaren door naar de groep 65-plus. Zij bereiken de pensioengerechtigde leeftijd en verlaten (meestal) de arbeidsmarkt. Deze groep is groter dan jongere leeftijdsgroepen. Door deze vergrijzing houdt de krapte in regio Zaanstreek/Waterland voorlopig dan ook aan. Vooral in de transport & logistiek, openbaar bestuur en industrie werken nu al relatief veel 60-plussers.
Mismatch
Daarnaast blijven veel vacatures onvervuld omdat werkzoekenden niet altijd over de benodigde opleiding, kennis en ervaring beschikken. Het onderwijs en de arbeidsmarkt sluiten niet altijd goed op elkaar aan. Zo kiezen studenten soms voor opleidingsrichtingen waar minder vraag naar is. Daarnaast verandert de vraag van werkgevers door technologische en maatschappelijke ontwikkelingen. In deze snel veranderende samenleving is het belangrijk dat mensen zich een leven lang ontwikkelen, om goed inzetbaar te blijven op de arbeidsmarkt.
Kansrijke beroepen in regio Zaanstreek/Waterland
Ook nu de economie iets aan het afkoelen is, zijn er erg veel beroepen die goede kansen bieden voor werkzoekenden. Dat zal ook de komende jaren zo blijven, omdat de krapte op de arbeidsmarkt voorlopig niet weg is. In 2023 zijn er zelfs wat kansrijke beroepen bijgekomen.
Waar is personeel te vinden?
In regio Zaanstreek/Waterland wonen 21.000 mensen die (meer uren) willen werken. Dit zogenoemde onbenut arbeidspotentieel is onder te verdelen in:
- 9.000 onderbenutte deeltijders. Zij werken al, maar willen en kunnen meer uren werken.
- 6.000 werklozen. Deze mensen hebben geen betaald werk, zochten onlangs naar werk én zijn daarvoor direct beschikbaar.
- 6.000 semi-werklozen. Dit zijn bijvoorbeeld mensen die tijdelijk vanwege ziekte, arbeidsongeschiktheid, een opleiding of andere redenen niet beschikbaar zijn of niet naar werk zoeken.
Een deel van het onbenut arbeidspotentieel is in beeld bij UWV en gemeenten. In juni 2023 waren er in regio Zaanstreek/Waterland 16.400 personen geregistreerd als werkzoekend bij UWV (GWU).
Belang van inzet en competenties
Snel weer aan het werk, dat wilde Sukon toen ze na een dienstverband van 13 jaar door een reorganisatie bij haar werkgever op straat kwam te staan. Ze wilde graag werken maar paste niet direct in het standaard vacatureplaatje. Gelukkig klopte Sukon aan bij Eva Jessurun, UWV adviseur werkgeversdiensten van het Werkgeversservicepunt Zaanstreek-Waterland. “In deze krappe arbeidsmarkt zijn er nog steeds mensen die moeilijk aan het werk komen”, zegt Eva. “Dan is het belangrijk om te weten of de werkgever open staat om anders naar de invulling van een vacature te kijken. Henri Willig in Zaandam is zo’n werkgever die het anders aanpakt. Zij zochten een verkoopmedewerker voor de winkel op de Zaanse Schans. Omdat Sukon de Nederlandse taal niet vloeiend spreekt besloten ze om haar eerst een dag te laten meelopen in de winkel. Een gouden zet met als resultaat een positieve ervaring voor beide partijen, vervolgens boden ze haar een kort contract aan en bouwden de uren uit. Samen keken ze naar mogelijkheden en oplossingen. Zo is Sukon uitgegroeid tot een gewaardeerde collega binnen het team op basis van haar inzet en competenties in plaats van diploma’s en CV.”