De provincie Noord-Holland, netbeheerders Liander en TenneT en de gemeenten in Noord-Holland Noord zetten alles op alles om ook in de toekomst voldoende energie te hebben. In Noord-Holland Noord wordt daarvoor een afwegingskader gemaakt. Daarmee kunnen maatschappelijk urgente ontwikkelingen voorrang krijgen bij aansluiting op het energienetwerk en kunnen gedragen keuzes voor noodzakelijk investeringen in het netwerk worden gemaakt.
Het gaat dan niet om individuele aansluitingen, maar geografische gebieden. Om tot zo’n afwegingskader te komen, zijn de toekomstige vraag en aanbod van energie in Noord-Holland Noord in kaart gebracht in een concept Energievisie. Op die manier krijgen toekomstige investeringen in het energienetwerk prioriteit op basis van hun maatschappelijk-economische impact.
Knelpunten
De provincie, de netbeheerders en betrokken gemeenten werken in de Taskforce Energie-infrastructuur samen om de belangrijkste knelpunten in het elektriciteitsnetwerk die er nu zijn zo snel mogelijk op te lossen. Daarbij wordt als eerste gekeken naar mogelijkheden om het net te ontlasten door bijvoorbeeld energie te besparen. Tegelijkertijd wordt een ontwerp gemaakt voor toekomstbestendige nieuwe energienetwerken en wordt gezocht naar slimme oplossingen die efficiënt en/of beperkt gebruik maken van het elektriciteitsnetwerk. In Noord-Holland Noord heeft adviesbureau Royal Haskoning DHV in opdracht van de provincie in samenwerking met de netbeheerders een pilot uitgevoerd naar het toekomstige energienetwerk, waaruit een energievisie is voortgekomen. Deze concept-energievisie is daarnaast opgesteld in samenwerking met gemeenten, het waterschap in Noord-Holland Noord en een aantal andere belanghebbenden.
Edward Stigter, gedeputeerde Klimaat en Energie is blij met de uitkomsten van de pilot in Noord-Holland Noord:
“Het stroomnet in Noord-Holland is zo goed als verstopt. De grens is bereikt. De afgelopen jaren zijn er duizenden laadpalen voor elektrische auto’s bijgekomen, huizen schakelen op grote schaal over op warmtepompen, bedrijven elektrificeren om te verduurzamen. Zo gebruiken we met z’n allen heel veel stroom. Tegelijkertijd wordt steeds meer groene elektriciteit opgewekt met zonnepanelen en windmolens. De keuzes die voorliggen zullen tegen elkaar moeten worden afgewogen. Met het afwegingskader dat er nu ligt kunnen we als politiek duidelijke keuzes maken en samen met de netbeheerders zorgen dat we ook in de toekomst voldoende energie hebben om alle ambities die we met zijn allen hebben mogelijk te maken.”
Oplossen knelpunten en CO2-reductie
In de regio Noord-Holland-Noord wordt een grote groei van de energie- en elektriciteitsvraag verwacht, op bedrijventerreinen en havens, in mobiliteit en logistiek, in de landbouw en in de gebouwde omgeving. In de pilot Programmeren Noord-Holland Noord is daarom gekeken naar de energieontwikkeling in de regio en hoe daar het best op ingespeeld kan worden. Er is niet alleen gekeken naar de vraag en het aanbod van elektriciteit, maar ook naar alternatieve energievormen, zoals waterstof en warmtebronnen.
In de pilot is de afgelopen periode getest wat de mogelijkheden. En randvoorwaarden voor een energienetwerk zijn dat ook in de toekomst. Voldoende energie kan leveren voor de ambities in Noord-Holland. Op basis van de concept-Energievisie wordt onder meer een afwegingskader ontwikkeld. Om te bepalen welke ontwikkelingen in welke gebieden voorrang krijgen. Daarbij wordt onder meer gekeken of een uitbreiding meerdere knelpunten. En tegelijkertijd oplost, of een uitbreiding belangrijk is voor vitale functies (woningbouw en/of bedrijven). En of uitbreiding van het energienet leidt tot CO2-reductie. Het is aan de politiek om deze afwegingen te maken.
Energieknooppunten
In de concept-Energievisie zijn in de regio vier knooppunten omschreven waar energievraag, -aanbod en -infrastructuur samenkomen. In de stedelijke gebieden (vooral regio Alkmaar, Den Helder en Hoorn) is een groei van de vraag uit nieuwbouw van woningen. Uitbreiding van bedrijventerreinen en verduurzaming van de gebouwde omgeving en bedrijventerreinen voorzien, gecombineerd met de verduurzaming van de logistieke sector. Het landelijk gebied heeft daarentegen te maken met een versnipperde ontwikkeling, vooral door een grote groei van het aanbod van zonnepanelen op daken. In de kop van Noord-Holland komt de energie van de windparken op zee bovendien aan land. Deze moet daarvandaan de rest van het land in gebracht worden.
Rond de knooppunten zijn extra grote ‘stopcontacten’ nodig en kunnen woningbouw en bedrijvigheid etc. ruim baan krijgen. In het landelijk gebied daartussen moet zo slim mogelijk gebruik gemaakt worden van de beschikbare netcapaciteit.
Slimme oplossingen
Om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk ontwikkelingen ook los van de uitbreidingen door kunnen gaan, zijn slimme oplossingen nodig. Denk aan energiebesparing en het bij elkaar brengen van vraag en aanbod zodat stroom. Niet hoeft te worden getransporteerd maar beter lokaal kan worden gebruikt. Waterstof zou voor een deel een alternatief voor elektriciteit kunnen bieden, bijvoorbeeld in de logistieke sector en in bedrijfsprocessen. Om woningen en andere gebouwen te verwarmen wordt gezocht naar andere alternatieven voor aardgas.
Vervolg
De provincie, netbeheerders en gemeenten gaan in gesprek over de adviezen die voortkomen uit deze pilot. Samen zetten zij alles op alles om ervoor te zorgen dat ook in de toekomst. Voldoende energie beschikbaar zal zijn in Noord-Holland Noord.