Oorzaak is de groeiende loonkloof tussen vaste krachten en mensen met onzeker werk. Dat blijkt uit het rapport ‘Flexwerk verdient beter’ van vakbond FNV.
Tuur Elzinga, vicevoorzitter van de FNV: “Als samenleving doen we niet alleen de mensen met onzeker werk, maar ook onszelf tekort. We lopen inkomsten mis die we dringend nodig hebben voor bijvoorbeeld het onderwijs, de zorg en de kosten van de vergrijzing.â€
Gemiddeld verdienen werknemers met een onzeker contract 35 procent minder dan mensen met een vast contract. Het gaat om bijvoorbeeld oproep-, inval-, of uitzendkrachten en mensen met een tijdelijk contract.
Voornaamste oorzaak van deze scheefgroei is dat bedrijven maar ook overheidsinstellingen op zoek blijven naar nieuwe manieren om werkenden nog minder te betalen. Ook veel zzp’ers hebben minder inkomsten dan vaste werknemers die vergelijkbaar werk doen (40 procent minder). Alles bij elkaar lopen deze werkenden samen jaarlijks 35 miljard euro mis aan gederfde inkomsten, zo blijkt uit het rapport dat de FNV op 1 mei presenteerde. Het gaat om 28 miljard euro voor werkenden in het bedrijfsleven en 7 miljard voor werkenden in de publieke sector.
Elzinga: “Dit leidt tot een negatieve spiraal van concurrentie op arbeidskosten. De FNV is een Offensief begonnen om deze race naar beneden te keren. Flexibel werkenden moeten juist meer betaald krijgen. Zodat voor werknemers vaste contracten met zekerheid weer de norm worden. En zodat ook zelfstandigen weer fatsoenlijke tarieven krijgen.â€
Deze scheefgroei tussen vast en flexibel werk leidt tot onzekerheid en lagere levenskwaliteit voor de mensen om wie het gaat, maar heeft ook grote economische gevolgen. Het aandeel van de lonen in de economie neemt al 20 jaar af, terwijl de winsten van de bedrijven nog nooit zo hoog waren.
Tuur Elzinga: “Iedereen is het er over eens dat de lonen in Nederland omhoog moeten, vooral voor onzeker werk. Hogere lonen zijn goed voor de koopkracht en een belangrijke stimulans voor de economie. Wij willen dat het geld bij de werkenden terecht komt zodat zij weer meer te besteden krijgen. Nu verdwijnt het in de winsten van bedrijven en in de zakken van aandeelhouders.â€
Als het lukt om de beloning voor onzeker werk gelijk te trekken met die van vast werk, is dat bovendien gunstig voor de Nederlandse schatkist. Die krijgt meer belasting- en premie-inkomsten binnen en hoeft minder toeslagen te betalen. Naar schatting is dit voordeel voor de schatkist jaarlijks netto 10 miljard euro.
