Amsterdam en Alkmaar – samen met Utrecht, Almere en Lelystad – scoren hoog op duurzaamheid. Dat blijkt uit onderzoek van Natuur & Milieu dat deze morgen verscheen. In dit onderzoek zijn 42 van de grootste stedelijke gemeenten in Nederland onderworpen aan een quickscan waarin werd getoetst op het gebied van energie, mobiliteit en afval.
Geen enkele gemeente scoort overal goed op. Ook voor koplopers is er nog werk aan de winkel. De uitdagingen verschillen. Zo maakt de hoeveelheid hoogbouw het lastiger voor grote, stedelijke gemeenten als Amsterdam en Rotterdam om hoog te scoren op het aantal zonnepanelen per inwoner. Gemeenten met veel oude, historische gebouwen zoals Delft en Haarlem moeten weer meer doen om het energieverbruik omlaag te krijgen.
Uitdagingen
Voor Amsterdam vormt het huisvuil ook een grote uitdaging. De hoeveelheid restafval per inwoner per jaar dat overblijft na afvalscheiding is nog erg hoog. Alkmaar behoort op 7 indicatoren in de koplopersgroep, maar heeft nog geen ambitie op energie-, klimaat- of CO2-neutraliteit opgesteld. De stad heeft nog geen milieuzone en stelt weinig duurzaamheidseisen aan de inkoop van eigen vervoer.
“Gemeenten hebben een belangrijke rol in het verduurzamen van Nederland,†aldus Geertje van Hooijdonk, hoofd Programma’s bij Natuur & Milieu, “maar we zien dat slechts een deel deze rol ook actief oppakt. De verkiezingen zijn een uitgelezen moment om de gemeenten onder de loep te nemen.â€
Het goede voorbeeld
Gemeenten kunnen hun burgers ook het goede voorbeeld geven met duurzame keuzes. Dit kan bijvoorbeeld door zelf duurzaam in te kopen. Maar nog lang niet elke gemeente geeft het goede voorbeeld, blijkt uit het onderzoek. Zo houden de meeste gemeenten geen rekening met uitstoot bij de inkoop van eigen vervoer. Ook neemt nog lang niet elke gemeente groene stroom af. Juist dit soort laaghangend fruit kan makkelijk geplukt worden.
Klimaatdoelen
Gemeenten met ambitieuze klimaatdoelen blijken vaker hoog te scoren in de quickscan. Zo wil Utrecht klimaatneutraal zijn in 2030. Deze doelen worden vaak vertaald naar concreet beleid, zoals het stimuleren van zonnepanelen of het invoeren van een milieuzone. “Dit klinkt misschien als een open deur, maar het geeft aan dat zo’n doel geen dode letter is,†aldus van Hooijdonk. “Het geeft een gemeenteraad richting en helpt om sneller te verduurzamen.â€
Verkiezingen
Door decentralisatie spelen gemeenten een steeds belangrijker rol in de omslag naar een duurzame samenleving. “Gemeenten hebben veel middelen in handen om echt een verschil te maken,†aldus Van Hooijdonk. “De verkiezingen bieden een prachtkans om het thema stevig op de politieke agenda te zetten en nieuwe maatregelen vast te leggen in de collegeakkoorden. Juist in die gemeenten die nog achterlopen.â€